- صفحه اصلی
- هیجان در کودکان
هیجان در کودکان
ممکن است در کودکی یاد گرفته باشیم که هیجان‌ها «بد» هستند و بنابراین هیجان‌های فرزندان‌مان هم مانند هیجان‌های خودمان برای‌مان ناراحت‌کننده می‌شوند.
زمانی‌که احساسات خود را مستقیم، ساده و به شیوه‌های غیرتهدیدکننده بیان می‌کنیم، فرزندان‌مان بهره می‌برند.
یک کودک نه تنها می‌خواهد بداند والدینش چه فکر می‌کنند، بلکه می‌خواهد بداند احساس آنها چگونه است. وقتی ناراحت، خشمگین، یا ناامید، هیجان‌زده، مغرور، یا خوشحالیم می‌توانیم به فرزندان‌مان اجازه دهیم که بدانند. کودکان نیاز دارند بدانند که ما نیز احساسات داریم. وقتی هیجان‌های‌مان را بیان می‌کنیم، فرزندان‌مان می‌فهمند چه برای ما مهم است و همچنین شاهد مدلی برای بیان سالم هیجان می‌شوند.
کودکان از طریق مشاهده‌ی شیوه‌های پاسخ هیجانی ما، و نه فقط کلماتی که می‌گوییم، همدل‌بودن را یاد می‌گیرند. می‌توانیم ضمن احترام‌گذاشتن به تجربه‌های خودمان و فرزندان‌مان، اصیل و پر شور باشیم.
یک روان شناس کودک گفت: والدین به حرف‌های کودک خود گوش دهند، در خصوص هیجان کودک قضاوت نکنند و برای فروکش کردن هیجان به فرزند خود وعده ندهند. قول و وعده ای به او ندهند تا هیجان کودک از بین برود.
علی راکی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه اصفهان، با بیان اینکه هیجانات به دو دسته مثبت و منفی تقسیم می‌شوند، اظهار کرد: وجد، شادی، خوشحالی و لذت بردن از هیجانات مثبت و خشم، غم و اضطراب از هیجانات منفی محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه والدین باید در برخورد با هر کدام از هیجانات کودک یک راه حل درست را انتخاب کنند، افزود: معمولا سرکوب کردن کودک راه حلی است که بیشتر از سوی والدین انتخاب می‌شود و فرقی نمی‌کند هیجانات از نوع مثبت و یا منفی بوده است.
این روان شناس کودک با اشاره به اینکه سرکوب کردن والدین نتیجه‌ای جز تشدید هیجانات و عکس العمل‌های نابهنجار کودک را به همراه ندارد، اضافه کرد: والدین باید هیجانات مثبت و منفی کودک خود را شناسایی کنند و از طریق شیوه همدلی به رفع مشکلات ناشی از هیجانات بپردازند.
راکی با اشاره به اینکه همدلی با کودک نیازمند زمان زیادی است و والدین برای این منظور باید وقت کافی در نظر گیرند، ادامه داد: همدلی یعنی اینکه که طی فرآیندی زمان بر هوش و هیجان مثبت کودک را افزایش دهیم و حتی والدین هیجانات منفی کودک را به شکل یک فرصت بشناسند و در جهت برطرف کردن آنها اقدام کنند تا هوش هیجانی مثبت کودکان را افزایش یابد.
وی با بیان اینکه بهترین شیوه درمان هیجان کودکان درگیرشدن والدین در بحث‌ها و هیجانات کودکان است، تصریح کرد: منظورمان از درگیر شدن یعنی اینکه والدین در بحث هیجانات کودک وارد شوند و نسبت به هیجانات کودک خود بی تفاوت نباشند.
این روان شناس کودک با بیان اینکه اولین گام این است که والدین خوب به حرف‌های کودکان گوش دهند و با دید مثبت با حرف‌های آنها برخورد کنند، ادامه داد: دومین گام قضاوت نکردن در خصوص هیجانات کودکان است، بدین معنا که والدین اجازه دهند تا در کودک تخلیه هیجانی صورت گیرد که در این صورت کمک بسیاری در رسیدن کودک به آرامش نسبی می‌کنند.
راکی با بیان اینکه سومین گام این است که والدین به کودک خود قول ندهند که در صورت انجام ندادن یک کار، کار دیگری برای او انجام می‌دهند، افزود: به هیچ عنوان نباید به کودک وعده و قول داد، زیرا اگر به قولمان عمل نکردیم شرایط بدی برای کودک فراهم می‌شود.
وی با بیان اینکه مرحله نهایی مواجه با هیجانات کودک حل مسئله است، اضافه کرد: حل مسئله یعنی اینکه از کودک بپرسیم نظر تو در خصوص رفع آن مشکل چیست، برای نمونه اگر با دوست خود دعوا کرده است، بهترین راه حل بر طرف کردن این مسئله چیست؟
این روان شناس کودک با بیان اینکه والدین باید با کودک خود ارتباط برقرار و گفت‌وگو کنند، خاطر‌نشان کرد: برخی کودکان به دلیل اضطرابی که والدین به آنها وارد می‌کنند، مدام گریه می‌کنند که نشان می‌دهد والدین به حرف‌های کودک خود گوش نمی‌دهند.
راکی با بیان اینکه اگر والدین وقت کافی برای گفت‌وگو و برقراری ارتباط با کودک در نظر گیرند، اضطراب در کودک ایجاد نمی‌شود، افزود: تنها در این صورت است که کودک دچار هیجانات منفی مانند خشم و غم بی مورد نمی‌شود.
وی خاطر‌نشان کرد: والدین باید همواره مراقبت رفتار و برخورد خود با کودک باشند تا سه هیجان منفی خشم، غم و اضطراب در کودک شکل نگیرد.